sobota, 28 kwietnia 2012

Średniowieczne kościoły stavkirke- charakterystyka


Norweskie drewniane kościoły
Stavkirke


W kolejnych trzech postach chciałbym przybliżyć czytelnikom jedno z największych osiągnięć budowlanych epoki Wikingów. Są to bez wątpienia kościoły stavkirke, których było w Norwegii około 1000, a do dziś dotrwało tylko 28 z nich. Ciekawostką jest również fakt, że jeden z takich kościołów znajduje się w Polsce w Karpaczu. Zatem zapraszam do lektury historii kościołów słupowych.

Stavkirke oznacza kościół słupowy lub klepkowy (od stav- słup, kirke- kościół). Kościoły te były wznoszone na przełomie X - XIII wieku, w czasie gdy wiara chrześcijańska mieszała się z wierzeniami w pogańskich bogów. Świątynie były budowane z drewna, co wiąże się z faktem, że ten materiał od zawsze miał szczególne znaczenie dla mieszkańców Skandynawii. Drzewom często przypisywano magiczne znaczenie, tworząc o nich legendy. Do dziś rośnie tajemniczy buczynowy las składający się z niezbyt wysokich drzew o niezwykle powykręcanych pniach i konarach- Trollskogen (Las Trolli), opisany już wcześniej na blogu http://scandinavianland.blogspot.com/2012/04/trollskogen-las-trolli.html.

Świątynie o konstrukcji słupowej składają się z trzonu, który stanowi szkieletowa rama złożona z pionowych słupów narożnych spiętych następnie długimi deskami (klepkami), które nakładane pionowo tworzą ścianę kościoła. Kościoły w zależności od czasu w jakim powstały i regionu mają różną konstrukcję. Najprostsze składają się z jednej nawy i małego prezbiterium oraz dachu opartego na ścianach. Kościoły o najbardziej złożonej konstrukcji posiadają trzy nawy oraz znaczną wysokość. Pokryte są stromym dachem krytym gontem, często przypominającym smoczą łuskę. Kalenice zakończone są najczęściej rzeźbami smoków.

Obecnie najwięcej kościołów można spotkać w regionie fiordów wybrzeża zachodniego w Sogn og Fiordane. Wśród nich leży najstarszy, liczący blisko 900 lat, stavkirke w Urnes.






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz